Je hoort het vast wel eens, in België hebben we de allerbeste gezondheidszorg van de hele wereld. En ja, het klopt dat er heel wat zaken zijn waarop we terecht fier mogen zijn. Denk bijvoorbeeld aan de vlotte toegankelijkheid, de prima opgeleide professionals en het stevig uitgebouwde aanbod aan diensten waarover we beschikken, de voedingsbodem voor zorginnovaties, enz.. Maar, er zijn ook zorgen. Zorgen op het organieke en financiële niveau. Zo kan de kwaliteit en dus ook veiligheid van zorg door zogenaamde onaangepastheid van zorg in gevaar komen. Maar niet enkel de kwaliteit komt onder druk, niet enkel heeft een overgebruik van niet nuttige zorg heeft een mogelijke impact op de zorgkwaliteit, het geeft ook aanleiding tot onnodige uitgaven, en dit terwijl het budget haast ontoereikend is in de huidige manier van werken.

Nu, hoe kunnen we ons mooie systeem ook naar de toekomst toe duurzaam en haalbaar houden. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ook onze kinderen en kleinkinderen, en als het even kan op hun beurt ook hun kinderen ook recht en toegang blijven hebben tot zorg van hoogkwalitatief niveau? Wel, daartoe hebben we nood aan een andere manier van denken en vooral ook van doen. Hoe moeten we onze gezondheidszorg hervormen richting een zorgsysteem dat vertrekt vanuit gezondheid, en niet vanuit het oplossen van ziekte. Waarom en hoe moeten we verantwoorde/bewuste keuzes maken wat betreft de manier waarop we onze schaarse maatschappelijke middelen wel of niet besteden, en zo ja, hoeveel. Waarom moeten we leren denken en handelen vanuit toegevoegde waarde. In dit laatste, schuilt de missie van Zorgondersteuning vzw.

Vrijdag 1 maart 2024, organiseerde Zorgondersteuning vzw haar vijftiende jaarcongres, het grootste event voor lean in de zorg- en welzijnssector. Leerrijke reflecties die ons doen nadenken, zo ook inspiratie- en hands-on sessies stonden op het programma. Kortom, een mooie, gevarieerde, interactieve én geanimeerde dag. Vanuit het Kenniscentrum Lean (KCL) mochten we de lans breken met een keynote ‘Waarom investeren in zorg loont’. We brachten een overzicht van zaken die goed en minder goed lopen in onze gezondheidszorg (eigenlijk is de term ziekenzorg beter geplaatst), zo ook welke zaken daartoe bijdragen. Gezondheid is ons allerhoogste goed! Echter, we hebben niet alle middelen van de wereld om aan onze gezondheidszorg te besteden. De uitdagingen waarmee we op vandaag, morgen en (over)morgen geconfronteerd worden maken dat het in de sterren staat geschreven dat, wanneer we ons systeem niet heroriënteren en de incentives niet veranderen, het op zijn limitieten zal vastlopen. Onze boodschap was dan ook dat we dienen te denken vanuit het gezond houden van mensen, en niet het oplossen van ziekte. Structureel kiezen voor gezondheidspromotie en preventive zijn de meest kosten-effectieve investeringen die we kunnen maken. Voorts zijn rationalisatie, centralisatie en subsidiariteit, t.t.z. 1) het concentreren van hoogtechnologische, en vaak dure, medische zorg, en 2) het voorzien van basiszorg in de nabijheid van de patiënt waar en wanneer het kan, is dan ook de te bewandelen weg. Wanneer slim aangepakt, zal dit leiden tot efficiëntiewinsten en het verhogen van de kwaliteit van patiëntenzorg en uitkomsten in specifieke medische domeinen, versta, toegevoegde waarde voor alle stakeholders. Eigenlijk is het heel simpel. Wanneer onze vrouwen of kinderen (complexe) zorg nodig zouden hebben, willen we dan een arts/behandelteam die een procedure 10x per jaar uitvoert of een arts/behandelteam dat die procedure 100x of zelfs vaker per jaar uitvoert…? Wij weten alvast waarvoor wij zouden kiezen…

Ben je nieuwsgierig en getriggerd om mee na te denken, beter nog, mee te bouwen aan een gezondHOUDszrog, kijk dan samen met ons uit naar de datum waarop het boek (in uitwerking) ‘Zorgen voor de zorg, waarom investeren in zorg loont’ zal verschijnen. Wordt vervolgd.

Hans Crampe & Dominique Vandijck