
17 dec Integraal Capaciteitsmanagement – artikel 1
Wat weet je over Integraal Capaciteitsmanagement ?
In deze reeks artikelen stelt Gwen Roosemont een aantal vragen met als doel het denken binnen zorgorganisaties te prikkelen met betrekking tot Integraal Capaciteitsmanagement.
VRAAG :
Is bedbezetting de verkeerde meeteenheid ?
Na al die jaren kom ik nog steeds ziekenhuizen tegen die bedbezetting als één van de belangrijkste kengetallen hanteren om de prestatie van de verpleegeenheden te beoordelen.
Maar wat geeft de gerealiseerde bedbezetting nu werkelijk weer ? Meten we het juiste, of gebruiken we het als een verkeerde meeteenheid ?
Laten we dit eens bekijken met een voorbeeld.
(Het voorbeeld is gebaseerd op echte data van een regionaal ziekenhuis)

Sara B. en Peter H. zijn beiden hoofdverpleegkundigen in een klein regionaal ziekenhuis. Sara is verantwoordelijk voor de verpleegeenheid Inwendige, en Peter is verantwoordelijk voor de verpleegeenheid Heelkunde. Beiden hebben dezelfde leidinggevende, zorgmanager Els G.

Els is nog maar pas zorgmanager geworden en heeft nog niet veel ervaring in ziekenhuizen. Ze is echter erg gedreven om haar leidinggevende capaciteiten en ervaring te tonen. Ze beschouwt de maandelijkse resultaatvergaderingen met haar hoofdverpleegkundigen als een essentieel onderdeel van de verbetercultuur die ze wilt neerzetten. Toen ze enkele maanden geleden in haar nieuwe rol begon, wilde ze nog niet teveel ineens veranderen. Zo gebruikt ze nog steeds het maandelijkse resultatenrapport van haar voorganger. Bedbezetting is één van de belangrijkste resultaatsindicatoren in dat rapport.
In voorbereiding op het volgende resultatenoverleg met Sara en Peter merkt ze dat Peter opnieuw een veel lagere bedbezetting heeft gerealiseerd dan Sara. Dit stoort haar. Tijdens het vorige resultatenoverleg heeft ze Peter duidelijk gemaakt dat ze verwacht dat ook hij de doelstelling met betrekking tot de te realiseren bedbezetting haalt. Die doelstelling is voor alle verpleegeenheden gezet op een bedbezetting van ten minste 90%.
Peter behaalde afgelopen maand 83%. Dit is al beter dan de maand ervoor, maar nog steeds ver af van het doel van 90%.
Ze had meer van hem verwacht.
Els is teleurgesteld in Peter en heeft zich voorgenomen om in het volgend overleg veel strenger voor hem te zijn. Ze zal hem duidelijk aangeven dat ze verwacht dat hij het doel van 90% haalt, anders…

Peter is zich ook aan het voorbereiden op het volgende resultatenoverleg. Tijdens het laatste overleg was Els erg duidelijk over haar verwachtingen ten aanzien van de te realiseren bedbezetting. Maar ook het resultaat van de bedbezetting in afgelopen maand valt tegen. Het resultaat is weliswaar iets beter dan de maand ervoor, dat is natuurlijk positief, maar de gestelde doelstelling is niet bereikt.
Eigenlijk weet Peter zelfs niet waarom het resultaat beter is dan de vorige maand, of waarom het doel niet bereikt is. Hij durft aan Els ook niet toegeven dat hij dat niet weet.
Blijkbaar is Sara een betere hoofdverpleegkundige, want zij scoort elke maand beter op de gerealiseerde bedbezetting.
Peter begint zich af te vragen of het wel zo’n goed idee was om hoofdverpleegkundige te worden…

Sara treedt het volgende resultatenoverleg met veel vertrouwen tegemoet. Ze overschreed de gestelde doelstelling van 90% bedbezetting. Het hoogste resultaat van de afgelopen 3 maanden. Ze heeft wat medelijden met Peter, en zou hem wel willen helpen, maar ze weet niet hoe.
Sara weet eigenlijk zelf niet waarom ze een bedbezetting van 93% realiseerde. Hopelijk kijkt Els enkel naar het resultaat en stelt ze niet teveel vragen…


Om over na te denken…
In deze reeks artikelen willen we niet zomaar antwoorden geven. We willen het denken prikkelen door vragen te stellen die helpen om het antwoord zelf op te sporen…
Dus, laten we starten…
- Is Peter een slechte hoofdverpleegkundige, en Sara een goede ?
- Wat zou er gebeuren indien Peter en Sara van verpleegeenheid zouden wisselen ? Zou Sara de resultaten van de verpleegeenheid Heelkunde dan verbeteren, en zou Peter de resultaten van de verpleegeenheid Inwendige dan doen dalen ?
- Spelen de karakteristieken van de verpleegeenheden een rol in de behaalde resultaten ? Namelijk het feit dat Peter een verpleegeenheid Heelkunde heeft, en Sara een verpleegeenheid Inwendige ? Indien ja, waarom ?
- Kunnen zij beiden de bedbezetting beïnvloeden ? Indien niet, waarom niet ?
- Waardoor wordt de bezetting van beide verpleegeenheden dan beïnvloed ? En wat is het verschil tussen beide verpleegeenheden ?
- Is bedbezetting de juiste meeteenheid om de geleverde resultaten van zowel Sara, als Peter te beoordelen ?
- Welke resultaatsindicatoren zijn het beste als je de bedbezetting wilt beïnvloeden ?
- Waarom gebruiken zoveel ziekenhuizen nog steeds bedbezetting als één van de belangrijke resultaatsindicatoren ?
‘Wat weet je over Integraal Capaciteitsmanagement?’ wilt het denken prikkelen via het stellen van een aantal vragen (zowel gemakkelijke, als meer complexe vragen komen aan bod in deze reeks).
De vragen zijn gebaseerd op real-life voorbeelden die ik in ziekenhuizen tegenkom.
Integraal Capaciteitsmanagement/Patient Flow Management ontwikkelt zich steeds meer als een apart en dynamisch vakgebied. Indien u hierover meer kennis wilt opdoen dan nodig ik u uit om de opleiding Capaciteitsexpert in Zorg en Welzijn te volgen. Meer info hierover kan u vinden via https://zorgondersteuning.be/integraal-capaciteitsmanagement/ .
Voor vragen, discussies, of opmerkingen mag u mij ook steeds persoonlijk contacteren via gwen@roosemont.com